Jednymi z najcenniejszym polskich monet są monety koronne Stanisława Augusta Poniatowskiego. Za jego panowania bito wiele różnych rodzajów monet w kilku mennicach. Niektórych planów zresztą nigdy nie zrealizowano, ponieważ zarówno same mennice, jak też pozostałe obszary kraju znalazły się pod panowaniem zaborców.
Mianem monet koronnych określa się monety pochodzące z dwóch mennic: krakowskiej i warszawskiej, poza tym bito jeszcze korzystano z możliwości mennic toruńskiej, gdańskiej i mitawskiej. Wielka wartość monet koronnych i monet Stanisława Augusta Poniatowskiego w ogóle wynika nie tylko z ich rzeczywistej wartości kolekcjonerskiej. Są one także świadectwem minionych dziejów i wiążą się z nimi jedne ze wspanialszych historii polskiego bilonu. Zarys historyczny powstania tych monet wyglądał mniej więcej tak, że kiedy w tysiąc siedemset sześćdziesiątym czwartym roku na tronie osadzono Stanisława Augusta Poniatowskiego to kraj znajdował się w ogromnej zapaści gospodarczej, a jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy był kompletny chaos monetarny.
Każdy region, każda dzielnica posługiwała się swoimi własnymi wzorami monet, co w znacznej mierze paraliżowało choćby wewnętrzną wymianę handlową, ale utrudniało także ściąganie podatków do skarbca koronnego. Co za tym idzie, budżet państwa miał dziurę jeszcze większą niż obecnie, i pewnie skończyłoby się to jeszcze gorzej, gdyby nie błyskawiczna reforma monetarna przeprowadzona przez nowego króla. W pewnym sensie, choć jest to twierdzenie lekko obrazoburcze, później to waluty zaborców uratowały od głębokiej zapaści gospodarkę terenów Polski. Sytuację przed reformą dodatkowo komplikował fakt, że dobra moneta masowo odpływała za granicę, natomiast wewnętrzny rynek był dosłownie zalany fałszywymi monetami.
Ta krótka historia do dziś jest zamknięta w monetach, jakie na rozkaz ostatniego króla zaczęły bić mennice. Niestety, nie minęło dużo czasu, a ich stemple zastąpiono monetami zaborców, i tylko dziś można jeszcze podziwiać ślady doskonałości dawnych monet, które dały później początek polskim złotówkom. Niestety, wiele z tych skarbów zostało bezpowrotnie utraconych i tylko czasem udaje się jeszcze gdzieniegdzie odkryć nieźle zachowane monety koronne Stanisława Augusta Poniatowskiego, które zdają się dowodem na odważną reformę i desperacką próbę ratowania monety upadającego powoli państwa.
Zdjęcie do artykułu znalezione na stronie Pixabay.com
